Het verschil tussen schreeuwen en vastberaden praten.

Stel je voor…. (of ga eens terug naar een soortgelijke herinnering)

Je hebt samen met je peuter boodschappen gedaan en loopt naar de auto op de parkeerplaats van de supermarkt. Je hebt je handen vol met boodschappentassen en probeert tegelijkertijd je portemonnee in je tas te stoppen. Je kindje ziet ineens een felgekleurde ballon aan de overkant van de straat en zijn ogen beginnen te glinsteren. Zonder na te denken laat hij je hand los en begint hij richting de straat te rennen.

Je ziet het en je hart slaat een slag over. In een fractie van een seconde staan je gedachten stil: je ziet auto's naderen en beseft je de gevaarlijke situatie waarin je kind zich bevindt.

Hoe reageer jij op zo’n moment?

Schreeuw je naar je kind?

Of ga je juist heel vastberaden praten?

Het is mogelijk om vastberaden tegen je kind te praten, zonder dat je schreeuwt. Op het moment dat er geschreeuwd wordt ben je vaak de controle kwijt, dit voelt je kind feilloos aan en zal waarschijnlijk het gevoel van onveiligheid vergroten. Terwijl je vanuit vastberadenheid een grens/gevaar aan kan geven aan je kind. De insteek is dus heel anders. Door rustig maar vastberaden te praten laat je je kind op een positieve manier zien dat je wil dat het veilig is. (voor alle weggebruikers)

Ik zou in dit geval iets roepen als: " (naam) stop! De weg is gevaarlijk, op de weg komen auto's!"

Een ander voorbeeld van een situatie...

Tijdens een zonnige middag in het park speelt je kleuter samen met andere kinderen in de zandbak. Jij zit op een bankje in de buurt en houdt een oogje in het zeil terwijl je met een andere ouder praat. Je zoontje bouwt enthousiast een zandkasteel met zijn favoriete graafmachine.

Een jonger kindje kruipt nieuwsgierig naar je zoon toe en pakt plotseling de graafmachine uit zijn handen. Je kind is gefrustreerd door de onderbreking en boos dat zijn speelgoed is afgepakt. Hij reageert impulsief en slaat het jongere kindje herhaaldelijk op haar arm. Het meisje begint hard te huilen. Jij hoort het harde gehuil en rent snel naar de zandbak toe.

Hoe praat jij tegen je kind?

Is dat neutraal?

Vastberaden?

Of meer schreeuwend?

Ik heb weleens van iemand te horen gekregen dat ze dacht dat ik altijd rustig ben en blijf tegen kinderen. Nouja... dat is zeker vaak het geval. Maar als het gaat om veiligheid dan zal ik toch niet met mijn neutrale/rustige stem blijven praten. Als het er op aankomt dan kan ik heel vastberaden praten, een duidelijke, ‘sterke’ en wat luidere boodschap zal het dan zijn.

Niet omdat ik boos ben, of mijn emoties niet kan reguleren of gemeen wil zijn. Maar omdat ik op een liefdevolle, zelfzekere manier aan wil geven dat er een duidelijke grens bereikt is. Omdat ik het van belang vind dat kinderen deze (h)erkennen en ervaren.

In dit geval zou ik dus iets zeggen zoals:

"Nee, je mag dat meisje geen pijn doen!" (het liefst met een onderbreking van de slaande hand)

Om verolgens met mijn zoon in gesprek te gaan over hoe hij dit op kan lossen. En wat handig is voor een eventuele volgende keer.

Oeps, ik heb wel geschreeuwd tegen mijn kind. En nu?

Heb je naar je kind geschreeuwd waardoor het geschrokken is? Of is het onder de indruk van je vastberaden stem?

Vanaf het moment dat je je dit realiseert kun je de rust laten wederkeren. Zorg dat je oogcontact maakt met je kind en op zijn/haar hoogte zit.

Je kunt bijvoorbeeld iets zeggen zoals: ‘Ik was heel hard aan het praten omdat ik me zorgen maakte over dat jij de weg op rende. Ik wil dat jij veilig op de stoep blijft. Ik ben niet boos op je, maar wou er snel voor zorgen dat je me gehoord had en dat je zou stoppen met rennen.’

Troost je kind wanneer dit nodig is. Eventueel kun je benoemen dat je zelf geschrokken bent van wat er gebeurde en dat je heel blij bent dat er geen auto kwam en je kind nu weer veilig op de stoep staat.

Als het mogelijk is om een kind fysiek tegen te houden in een situatie waarin er gevaar dreigt dan zal ik dit altijd doen. Wederom het liefst op een rustige en beheerste manier. Dit omdat de grens dan nog duidelijker gesteld wordt. Én omdat de boodschap op twee manieren binnenkomt bij een kind. Enkel woorden hebben vaak een langere verwerkingstijd nodig. Zeker als een kind zelf emotioneel is. Meer hierover kun je lezen in mijn blog over de 3 breindelen, het mensenbrein, zoogdierenbrein en reptielenbrein en de 4 overlevingsreacties vechten, vluchten, bevriezen en fawning.